Geschiedenis van het logegebouw

De drie Zwolse loges houden regelmatig hun bijeenkomsten in het pand aan de Bloemendalstraat 11 te Zwolle. Dit is het zgn. ‘logegebouw’.


Het is een prachtig pand dat stamt uit de 16e eeuw. De oudste bekende eigenaar was een zekere Herman van Diepenbroek, die in 1511 het Zwolse burgerrecht verwierf. Het pand wisselde regelmatig van eigenaar en van bestemming. In 1735 werd het gekocht door Elisabeth Tichler, wier vader burgemeester van Zwolle was. Het is niet onwaarschijnlijk dat zij verbouwingen aan het huis heeft laten verrichten. Het plafond in de kamer aan de straatkant kan uit die tijd dateren. Behalve als woonhuis voor diverse vooraanstaande burgers heeft het huis ook dienst gedaan als logement. Het logement “De Gouden Leeuw” werd door Henderikus Brand en zijn vrouw Anna Maria vanaf april 1811 geëxploiteerd. In 1828 werd het pand door Anna Maria verkocht aan Jan Held en omgedoopt in “Het Nieuwe Heerenlogement”. In 1867 werd het gebouw van de erven Held gekocht door de Zwolse vrijmetselaarsloge ‘Fides Mutua’ voor de som van ƒ 5415, waarbij nog eens een bedrag van ƒ 100,= kwam voor gasleidingen. Gas voor verlichting was in die periode een moderniteit.

Voordat ‘Fides Mutua’ het gebouw kon gebruiken moest er nog wel het een en ander aan worden verbouwd. De financiële middelen ontbraken daartoe. Het is dan ook ontroerend te vernemen dat één der leden, A.F.H. Lespinasse, de opbrengst van een dichtbundel van zijn hand beschikbaar stelde voor deze verbouwing. Een logelid, de architect Willem Koch, maakte de tekeningen. De ingebruikneming van het gebouw geschiedde op plechtige wijze op 29 mei 1870.


Het gebouw heeft sedertdien uiterlijk weinig veranderingen ondergaan. Intern is er wel veel verbouwd. De jaren van de Tweede Wereldoorlog waren het meest dramatisch. Enkele dagen na de inval van de Duitse troepen werd het gebouw door leden van de N.S.B. opengebroken, de inventaris op straat gegooid en vernield. De kostbare oude bibliotheek is toen verbrand.

Deze gebeurtenissen beroofden ‘Fides Mutua’ van haar archief en daarom is het moeilijk over de voor-oorlogse periode gegevens te vinden. Wel is bekend dat in 1903 de “voorhof” (een ruimte voor vergaderingen en bijeenkomsten) en de entree werden verbeterd, dat er in 1919 elektrisch licht kwam en dat in 1924 het pand werd gerestaureerd.

Na de oorlog kreeg ‘Fides Mutua’ het pand weer terug en begon het herstel. Een grondige verbouwing werd uitgevoerd in 1960. Hierbij kreeg de “bestuurskamer” (de kamer aan de straatkant) haar oorspronkelijke proporties terug en werd van de binnenplaats een keuken gemaakt. De grote zaal (voorhof) werd verlengd en verbreed. In 2000 kreeg de tempel een grondige opknapbeurt. 


Op 1 juni 1986 werd het gebouw voor de prijs van ƒ 1,= verkocht aan de Stichting Gebouw Zwolse Vrijmetselaarsloges, die het sedertdien in beheer heeft.