De Leerling

Rien van der Zeijden (55) is afkomstig uit een gezin van ‘kleine luyden’: als kind kroop hij rond in de ouderlijke schoenenwinkel. Z’n ouders sloten zich in de jaren ’60 bij de Pinkstergemeente aan, Rien werd actief in kerk en jeugdbeweging. Hij trouwde, kreeg kinderen, studeerde theologie en vond werk in het onderwijs, in de Randstad. Maar vijftien jaar geleden begonnen hem de banden van dogma en geloof te knellen: hij scheidde, zei het instituut kerk vaarwel, liet zich omscholen en streek in 2008 op het Friese platteland neer. Daar leidt hij nu, samen met z’n partner Elly, een ‘bed and breakfast’, begeleidt als trainer en supervisor teams en groepen en is ritueelbegeleider. Want spiritualiteit en zingevingvraagstukken zijn een grote rol in z’n leven blijven spelen…

Je klopte als profaan bij de poort aan. Wat dacht je daarachter te vinden?

Het hele rituaal is raadselachtig. Het valt misschien nog wel het beste te vergelijken met hoe je vroeger samen een hut in het bos bouwde. En het is ook prachtig. Als adept, als inwijdeling word je niet alleen gelaten. Tijdens het rituaal krijg je immers een begeleider mee. Tot ver in mijn leven keek ik om me heen en zocht ik op allerlei manieren bevestiging. Nu is de fase van dienen aangebroken. Rien hoeft niet langer aan een hele trits maatschappelijke criteria, imago en succes te voldoen en kan gewoon Rien zijn. De vrijmetselarij biedt me dat geestelijke dak boven m’n hoofd.

Wat is volgens jou de vrijmetselarij?

Het meeste word ik aangetrokken door de bouwsymboliek, het werken aan de tempel, aan de kubieke steen. Die persoonlijke groei is tegelijkertijd haar grote geheim. Ik kijk rond, geniet, en laat me verrassen. Vanuit de evangelische beweging ben ik veel bezig geweest met vervolmaking, met heiligheid. De vrijmetselarij vult dat anders in: licht en schaduw horen bij elkaar, alles mag er zijn, dat is heel worden. Dat vind ik heerlijk om te ervaren, de ruimte die je binnen de rituelen gegeven wordt. Dat kan je niet vinden in theologie, in boeken, in woorden.

Wat spreekt je aan in deze loge?

Via de Dag van de Dialoog, waarbij ook de Sneker vrijmetselarij betrokken was, kwam ik in gesprek met wijlen br.: Jan Pasveer. Hij vertelde over deze loge. Ik werd aangetrokken door de sfeer, het gebouw en de geschiedenis, niet wetende dat er in Heerenveen of Drachten, steden die veel dichter bij m’n woonplaats liggen, ook loges zijn. Het leek daarmee op toeval. Maar ik denk eerder dat CAL op m’n levenspad ligt, dat ik mjjn persoon aan deze broederschap kan en mag toevoegen en dat ik er inspiratie voor terug krijg. Bovenal, de beslotenheid schept ruimte voor een geestelijke bodem waarop ik, samen met m’n broeders, kan en mag meewerken aan de bouw van de tempel, steen voor steen, stap voor stap.

Hoe wil je de leerlingengraad toepassen?

Als leerling heb je een prachtige, grappige taak, namelijk niets te doen, geen woord voeren, je mond houden. Daardoor word ik opgenomen in een proces van leren, luisteren, genieten. Aan het eind van de rit kan ik dan verslag doen van wat ik in deze periode heb meegemaakt, inclusief het visiteren. Want hoewel ik m’n handen wel vol zal hebben aan trouw bezoek aan Sneek, wil ik zeker rondkijken in Friesland, andere vrijmetselaarsloges bezoeken, om te zien en ervaren of de Baanders tempel echt zo uniek is en alles in breder perspectief te zetten…

Wat denk je straks te vinden?

Dat valt moeilijk te beantwoorden. Op dit moment, in deze fase komt de vrijmetselarij op me over als een ingewikkeld systeem waar ik nauwelijks doorheen kan kijken. Ik heb helemaal niets met hiërarchie. Wat ik wil, is innerlijke groei. Gelukkig heb je me geholpen door te zeggen dat alle functies van officieren binnen de loge tegelijkertijd afspiegelingen van mezelf zijn. Zo staat de functie van dekker voor waakzaamheid, de redenaar voor verbale vermogens, de achtbaar meester voor hoofd en verstand. Ik wil in de wereld staan als persoon in balans. Daarom spreekt de uitdrukking ‘het uiteengaan in de rechte verhouding’ bij de afsluiting van onze comparities me ook aan. Vrijmetselarij is meer dan uiterlijk vertoon. Uiteindelijk hoop ik bij ‘Concordia ad Libertatem’ broederschap te vinden. En als leerling weet ik ook: ‘op u komt het aan’.