Marco van Kampen

Vrijmetselaar zonder loge

Op donderdag 2 april 2009 ben ik ingewijd als vrijmetselaar (leerling) bij Het Gulden Vlies en deze indrukwekkende gebeurtenis zal ik mij de rest van mijn leven herinneren. De Vrijmetselarij kwam circa tien jaar geleden voor mij in beeld omdat de schoonvader van mijn beste vriend vrijmetselaar was. Destijds dacht ik dat het een clubje voor zelfstandige ondernemers op leeftijd was die wat aan hokus pokus wilden doen (men vond dat tijdens mijn kennismakingsgesprek overigens niet eens zo’n slechte definitie…). Het interesseerde mij toen niet. Twee jaar geleden zag ik een filmdocumentaire die moest aantonen dat de Vrijmetselaars samenzweerders zijn die de hele wereld in hun greep willen krijgen. Alleen vond ik de geïnterviewde vermeende boosdoeners eigenlijk wel sympathiek! Toen ik vervolgens via een ‘avond voor belangstellenden’ kennismaakte met de echte vrijmetselaars en hun geniale concept van comparitie (vergelijking van wereldbeelden zonder discussie, zonder veroordeling en zonder pogingen om de ander te ‘bekeren’) was ik verkocht. Ik geloof dat ik altijd al vrijmetselaar was, ik had alleen nog geen loge.

Zoeken naar de waarheid

De mythe van Jason en Het Gulden Vlies is een prachtige metafoor voor de zoektocht van de mens naar waarheid. Beseffen dat je niet beschikt over DE waarheid maar er alleen maar naar op zoek kunt zijn is al een geweldige verademing. Dan kun je het ook opgeven om anderen van jouw waarheid te overtuigen en dat scheelt veel energie. Die energie komt vrij in de loge en ontsteekt innerlijk bij alle aanwezigen een kostbaar creatief vuur. Het verbaast mij niets dat zoveel kunstenaars en muzikanten zich aangetrokken voel(d)en door de Vrijmetselarij. Het is een rijkgevulde mentale marktplaats waarbij je tegelijkertijd zowel consument als leverancier bent.

Rituelen beleven

Mijn reis met de Argo, de boot van Jason en zijn Argonauten is nog maar net begonnen. Wat ik heb geleerd is dat rituelen zoals die door de Vrijmetselarij over de eeuwen heen zijn getild, een geweldige invloed op je uit kunnen oefenen; het daadwerkelijk deelnemen aan een ritueel doet ‘iets’ met je. Mythologie-expert Joseph Campbell (bekend van het standaardwerk De held met de duizend gezichten) refereert hier ook aan in zijn gesprek met Michael Toms in Wat mythen ons vertellen(Den Haag 1991): 'Een ritueel is de bekrachtiging van een mythe: door deel te hebben aan het ritueel, heb je deel aan de mythe. Mythen hebben geen waarde als ze alleen je rationele verstandelijke vermogens raken - ze moeten het hart raken. Je moet ze als 't ware absorberen en je op ze instellen, ze tot je leven maken. En voorzover de mythe een openbaring is van dimensies van je eigen spirituele mogelijkheden, activeer je die dimensies in jezelf en ervaar je ze' (p.27). Ik ben heel benieuwd en nieuwsgierig naar wat er allemaal nog gaat komen.