Een rituaal is een ceremonie, bestaande uit het uitspreken van teksten en het verrichten van symbolische handelingen, al dan niet muzikaal begeleid.
Onze cultuur kent tal van riten die in sterk aangepaste vorm nog altijd voortbestaan. Zoals gebruiken bij belangrijke gebeurtenissen in het leven: geboorte, huwelijk en overlijden.
Evenals de vroegere bouwloges kent ook de vrijmetselarij een aantal ritualen die onderdeel vormen van bepaalde plechtigheden.